Wanneer ben je écht zelfstandig? Dit moet je weten over schijnzelfstandigheid
Wanneer ben je écht zelfstandig? Dit moet je weten over schijnzelfstandigheid
Veel mensen starten als zzp’er om meer vrijheid te hebben. Werken waar en wanneer je wilt, geen baas die je op de vingers kijkt. Het klinkt ideaal, maar zelfstandig werken betekent ook dat je aan bepaalde regels moet voldoen. Want als jouw manier van werken te veel lijkt op loondienst, kun je te maken krijgen met schijnzelfstandigheid. En dat kan grote gevolgen hebben.
Wat is schijnzelfstandigheid precies?
Schijnzelfstandigheid betekent dat je op papier als zelfstandig ondernemer werkt, maar in de praktijk eigenlijk functioneert als werknemer. Dit komt vaak voor bij langdurige opdrachten voor één opdrachtgever. Als je altijd op dezelfde plek werkt, vaste werktijden hebt en je opdrachtgever bepaalt wat je doet, loop je het risico dat de Belastingdienst je niet als ondernemer ziet. In dat geval kun je geen gebruik maken van belastingvoordelen zoals de zelfstandigenaftrek.
De wet DBA: hoe bepaal je of je écht zzp’er bent?
De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) helpt bij het vaststellen of iemand echt zelfstandig werkt. Volgens deze wet kijk je naar de manier waarop je samenwerkt met je opdrachtgever. Er zijn drie belangrijke vragen:
Mag jij zelf bepalen hoe je het werk uitvoert?
Kun je je eigen werktijden en planning bepalen?
Ben je vrij om opdrachten van anderen aan te nemen?
Als het antwoord op deze vragen vaak “nee” is, dan is er mogelijk sprake van een dienstverband. Om twijfel te voorkomen kun je werken met een modelovereenkomst. Hierin leg je samen met je opdrachtgever afspraken vast over de samenwerking. Dit geeft duidelijkheid en bescherming voor beide partijen.
Wat als je opdracht ineens stopt?
Soms loopt een samenwerking anders dan verwacht. Misschien stopt een opdrachtgever plotseling of zijn de omstandigheden veranderd. Als je langdurig voor één partij werkte en de samenwerking beëindigd wordt, kan dat voelen als ontslag. In sommige situaties wordt er dan zelfs een vaststellingsovereenkomst gebruikt.
Zo voorkom je problemen: praktische tips
Wil je zeker weten dat je als echte zelfstandige werkt? Dan zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen:
Werk voor meerdere opdrachtgevers tegelijk
Gebruik eigen apparatuur en materialen
Zorg dat je geen vast werkrooster hebt
Maak duidelijke afspraken op papier (liefst in een modelovereenkomst)
Houd je eigen administratie bij
Laat zien dat je je eigen tarieven bepaalt
Door deze punten serieus te nemen, laat je zien dat je echt zelfstandig werkt – voor jezelf én richting de Belastingdienst.
Blijf zelfstandig, maar doe het goed
Als flexwerker of zzp’er heb je veel vrijheid, maar ook eigen verantwoordelijkheden. Door goed op de hoogte te zijn van regels zoals de wet DBA en slim om te gaan met je werkrelaties, voorkom je dat je onbedoeld in de problemen komt.